Öğretmenlerin Dijital Kopyaları İzinsiz Kullanılıyor: Kişisel Bilgiler Tehlikede

Botlarda öğretmenlerin fotoğraflarından özel yaşamlarına dair çeşitli detaylara kadar birçok bilgiye ulaşmak mümkün.

Hukukçular, kişisel hakları ihlal edilen öğretmenlere hukuki yollarla haklarını aramalarını öneriyor.

Dijital Kopyalar Öğretmenlerin Haberi Olmadan Oluşturuluyor

Yapay zekâ destekli chatbot platformları sayesinde kullanıcılar, kendi sanal asistanlarını veya kurgusal karakterleri oluşturabiliyor. Söz konusu bazı öğrencilerin, öğretmenlerinin dijital kopyalarını oluşturarak bilgilerini paylaşmaları büyük bir sorun yaratıyor.

Öğretmenlerin bilgisi dışında oluşturulan chatbot profillerinde isim, soyisim, fotoğraf, okul, şehir gibi kişisel detaylar yer alıyor. Hatta bazı bot açıklamalarında öğretmenlerin kişilik özellikleri, davranış biçimleri ve hatta özel hayatlarına dair yanlış ya da yanıltıcı bilgiler de bulunuyor.

"Bana Ait Bilgilerin Paylaşıldığını Görünce Şaşırdım"

Konuyla ilgili olarak İstanbul’da görev yapan bir öğretmenle iletişime geçildi. Kendisinin bir chatbot kopyasının oluşturulduğunu öğrendiğinde büyük bir şaşkınlık yaşadığını belirten öğretmen, bilgilerinin izinsiz şekilde paylaşıldığını ve bunun çok rahatsız edici olduğunu ifade etti. Şanlıurfa’da bir okul müdürü ise “Bu botların öğrenciler tarafından oluşturulduğunu düşünüyorum. Silinmesi için gereken adımları atacağım” diyerek tepkisini dile getirdi.

Bazı öğretmenlerin özel bilgileri doğru olsa da medeni durum, araç markası gibi yanlış bilgilerin yer aldığı chatbotlar da mevcut. Bu durum, kişisel hakların ihlali konusunda ciddi endişeler yaratıyor.

HUKUKİ SÜREÇ BAŞLATILABİLİR

Bilişim Hukuku Uzmanı Gökhan Ahi, kişisel verilerin izinsiz paylaşılmasının hukuki sonuçları olabileceğini açıkladı: “Öğrenciler bu botları oluştururken yaşları küçük olsa bile hukuki ve cezai sorumluluk taşıyabilirler. Ünlü kişiler için kamuya açık bilgilerin paylaşılması olağan olabilir, öte yandan özel hayatın ihlali ve yanlış bilgilerle oluşturulan chatbotlar kişilik haklarının ihlaline neden olur.”

ÖĞRETMENLER NE YAPMALI?

Gökhan Ahi, kişisel bilgilerinin izinsiz paylaşıldığını fark eden öğretmenlerin şu adımları takip etmesini öneriyor:

Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na (KVKK) şikâyette bulunabilirler.
Savcılığa suç duyurusunda bulunarak TCK’nın ilgili maddeleri kapsamında hukuki işlem başlatabilirler.
Manevi tazminat davası açarak zararlarını talep edebilirler.
Platform sağlayıcılarına içeriğin kaldırılması için başvuruda bulunmalı, aksi halde hukuki süreç başlatılmalıdır.

ÖZEL BİLGİLER ULAŞIMA AÇIK HALE GELİYOR

Öğretmenler hakkında oluşturulan chatbotlarla yapılan etkileşimler, kişisel bilgilerin daha da yayılmasına neden oluyor. Uygulamalarda bazı öğretmen botlarının etkileşim sayısı 10 bini geçmiş durumda. Bu botlarla yapılan sohbetler sırasında öğretmenlerin eşleri, çocukları, araçları, yaşadıkları şehirler ve hatta hobileri gibi detaylara ulaşılabiliyor.

Bazı chatbot açıklamalarında yer alan bilgilerden örnekler:

Disiplinli, sert, sigara içiyor.
Öğrencileriyle ilişkisi mesafeli.
1.85 boyunda, eşi aynı okulda matematik öğretmeni.
Parfüm markası D., araba markası V.
Öğrencileriyle çok samimi, motor tutkunu.

Bu tür bilgilerin izinsiz paylaşılması, hem kişilik hakları hem de mahremiyet açısından büyük riskler taşıyor. Öğretmenler ve diğer mağdurlar, yasal haklarını kullanarak kendilerini koruma yoluna gidebilirler.